Τι χρειάζεται να γίνει και δεν γίνεται

Ενώ οι διάφοροι ηγετίσκοι, υπουργίσκοι, βολευτίσκοι κ.ο.κ.  εξακολουθούν να περιφέρονται στα κανάλια και τις τηλεοράσεις με πρωταρχικό σκοπό να κερδίσουν πόντους και να ξεπλύνουν τις δικές τους ευθύνες για την πρωτοφανή οικονομική καταστροφή υπάρχουν πράγματα που πρέπει να γίνουν. Κύριο μέλημα είναι η αποκατάσταση της εμπιστοσύνης ώστε να υπάρξει σταθεροποίηση του χρηματοπιστωτικού συστήματος:

1. Η κυβέρνηση να δεσμευτεί ότι δεν πρόκειται να ξαναενοχλήσει τις καταθέσεις. Η επιβολή οποιουδήποτε κουρέματος σε υγιή χρηματοπιστωτικά ιδρύματα θα δημιουργήσει και σε αυτά ανυπέρβλητα προβλήματα ρευστότητας.
2. Οι θέσεις των διαφόρων αξιωματούχων ότι η Κύπρος θα παραμείνει στη ζώνη του ευρώ δεν πείθουν όταν ο κόσμος όλος διεθνώς υπολογίζει και συστήνει διαφορετικά. Ούτως ή άλλως οι δηλώσεις των Κυπρίων αξιωματούχων δεν τυγχάνουν ιδιαίτερης αξιοπιστίας. Η κυβέρνηση να δεσμευτεί ότι ακόμη και στην περίπτωση που αποφασιστεί η έξοδος της χώρας από το ευρώ οι πολίτες και οι καταθέτες γενικά θα διατηρήσουν το δικαίωμα να διατηρούν τις καταθέσεις τους σε ευρώ.
3. Θα πρέπει να υποχρεωθούν τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα να αναρτούν σε εύκολη πρόσβαση από το κοινό τους δείκτες φερεγγυότητάς τους ώστε οι καταθέτες να γνωρίζουν για τους κινδύνους που ελλοχεύουν.
4. Έκδοση κρατικών ομολόγων αναπτύξεως σε ευρώ με κυμαινόμενη απόδοση με βάση τον δείκτη ανάπτυξης της οικονομίας (GDP indexed bond) τα οποία να διοχετευθούν πρώτιστα σε οικονομικά βιώσιμα κρατικά έργα υψηλής απόδοσης και εσωτερικής προστιθέμενης αξίας.
5. Πρέπει να απελευθερωθούν οι δυνάμεις των πολιτών για αντιμετώπιση της κρίσης. Κανένας και τίποτα δεν μπορεί να προσφέρει περισσότερα από την ανάπτυξη της επιχειρηματικότητας και θα πρέπει το κράτος να συνεισφέρει με την άρση όλων πλιν των εντελώς απαραίτητων εμποδίων: Άμεση έκτακτη απλοποίηση του νομοθετικού πλαισίου, ακόμη και με την κατάργηση νομοθετικών ρυθμίσεων, για μικρές επιχειρήσεις, συμπεριλαμβανομένων θεμάτων ωραρίων, ξεπουλημάτων, πολεοδομικών ή περιβαλλοντικών αδειών κ.ο.κ. Ούτως ή άλλως πολλοί επιτήδειοι δεν τα τηρούν χωρίς ουσιαστικές συνέπειες.

Επικαιροποίηση 9.4.2013

Ο πανικός που κυρίευσε τους καταθέτες στα συνεργατικά ιδρύματα την Παρασκευή 7.4.2013 είναι ενδεικτικός της απουσίας έγκαιρης ενημέρωσης του κοινού από τους αρμοδίους αλλά και της αναξιοπιστίας τους. Οι δηλώσεις αξιωματούχων των ΣΠΕ καταδεικνύουν  ότι ακόμη και άνθρωποι που υπηρετούν σε ανώτατα αξιώματα είτε δεν έχουν κατανοήσει τα πραγματικά προβλήματα είτε ακόμη νομίζουν ότι μπορούν να ξεγελούν τον κόσμο:

1.   Τα προβλήματα της οικονομίας της Κύπρου οφείλονται σε μεγάλο βαθμό, τόσο στο δημόσιο τομέα όσο και στον ιδιωτικό, αλλά και στα νοικοκυριά, σε υπερβολικό δανεισμό. Η προσμονή ότι θα υπάρξει ανάπτυξη με τη μείωση των επιτοκίων και κατά συνέπεια την αύξηση του δανεισμού είναι λανθασμένη.

2.    Το κράτος, εν’ όσο η Κύπρος παραμένει στην ευρο-ζώνη, έχει ελάχιστα περιθώρια νομισματικής πολιτικής και καθορισμού των επιτοκίων. Το επιτόκιο αποτελεί το κόστος του χρήματος. Εφόσον τα προβλήματα που έχουν δημιουργηθεί με τις αποφάσεις του euro-group είναι η απώλεια εμπιστοσύνης των καταθετών και ο βασικός κίνδυνος που απειλεί σήμερα το χρηματοπιστωτικό σύστημα είναι η φυγή καταθέσεων, τότε για να υπάρξει ισορροπία προσφοράς και ζήτησης χρήματος τα επιτόκια θα πρέπει να αφεθούν να αυξηθούν σύμφωνα με τις δυνάμεις της αγοράς. Σε αντίθετη περίπτωση κάθε μέρα που περνά θα γίνεται ακόμη πιο δύσκολη η εξομάλυνση της κατάστασης και η άρση των περιορισμών διακίνησης κεφαλαίων.

3.  Η πολιτική του Συνεργατισμού να μειώσει τα επιτόκια σε όσους έσπευσαν πανικόβλητοι να σπάσουν γραμμάτια προθεσμίας,  αποτελεί αξιοποίηση της ευκαιρίας μείωσης των κόστων του. Ενέχει όμως τον κίνδυνο ότι ο Συνεργατισμός θα συνεχίσει να υποστηρίζει τη διατήρηση περιοριστικών μέτρων διακίνησης κεφαλαίων ακόμη και όταν αυτά θα σταματήσουν να χρειάζονται. Εν πάση περιπτώσει, ο Συνεργατισμός δεν πρέπει να προχωρήσει στη μείωση των επιτοκίων δανεισμού πριν υπάρξει εξομάλυνση της κατάστασης.

Επικαιροποίηση 20.4.2013:

Η μαρτυρία του Χρίστου Πατσαλίδη ενώπιον της Ερευνητικής Επιτροπής όντως αποκαλυπτική:

1. Το Υπουργείο Οικονομικών εισηγήθηκε την αποδοχή του κουρέματος του ελληνικού δημόσιου χρέους, που στοίχισε στις κυπριακές τράπεζες €4.5 δισεκατομμύρια, διότι, είπε, αν πτώχευε η Ελλάδα θα κατάρρεε και το κυπριακό τραπεζικό σύστημα και θα χάνονταν €25 δις. δανείων που παραχώρησαν οι κυπριακές τράπεζες στην Ελλάδα. Ο κ. Πατσαλίδης δεν φαίνεται να κλήθηκε να αποκαλύψει τις εκτιμήσεις του για την πιθανότητα να αφεθεί η Ελλάδα να χρεοκοπήσει.
2. Το θέμα της στήριξης της Λαϊκής Τράπεζας τέθηκε ενώπιον της Βουλής που συμφώνησε διότι η άτακτη χρεοκοπία της θα είχε ως αποτέλεσμα να ενεργοποιείτο το σχέδιο προστασίας ασφαλισμένων καταθετών κάτω από €100,000 που υπολογίστηκε στα €7.5 δις. Ωστόσο το ταμείο είχε μόλις €800 εκατ. γεγονός που θα οδηγούσε σε χρεοκοπία το κράτος. Ο κ. Πατσαλίδης δεν φαίνεται να κλήθηκε να αποκαλύψει τις πιθανότητες ανάκτησης των €7.5 δις από το κράτος στην περίπτωση χρεοκοπίας της Λαϊκής.

Θέση: Ούτε η Ελλάδα θα πτώχευε αν η Κύπρος απαιτούσε από την Ε.Εν. την στήριξη των Κυπριακών τραπεζών από το ελληνικό κούρεμα ως προϋπόθεση για τη συγκατάθεσή της, ούτε η Κύπρος θα χρεοκοπούσε αν δεν στήριζε την Λαϊκή.  Τουναντίον, η Κύπρος έχει χρεοκοπήσει ακριβώς επειδή οι ενέργειες του κράτους στα δύο πιο πάνω καθοριστικά θέματα ήσαν πραγματικά λανθασμένες. 

Επικαιροποίηση 6.5.2013:

Σύμφωνα με την μαρτυρία του πρώην Υπουργού Οικονομικών Βάσου Σιαρλή ούτε οι τράπεζες, αλλά ούτε και το κράτος, αντιλήφθηκαν τις επιπτώσεις από το ελληνικό κούρεμα!  Είναι πολύ δύσκολο να πιστέψει κάποιος τη μαρτυρία αυτή. Πόσο δύσκολο είναι για μια τράπεζα να γνωρίζει  ανά πάσα στιγμή το χαρτοφυλάκιο των αξιών που κατέχει; Εκτός και ένα βρισκόμαστε ενώπιον της αποκάλυψης ακόμη μίας τραπεζικής απάτης:

Όπως έχει δημοσιευτεί, οι διοικητικοί σύμβουλοι των τραπεζών είχαν στη διάθεσή τους τραπεζικές διευκολύνσεις εκατοντάδες εκατομμυρίων ευρώ. Κανένας όμως δεν έχει εξηγήσει για ποιο σκοπό ένας διοικητικός σύμβουλος χρειάζεται αυτές τις διευκολύνσεις. Ας υποθέσουμε ότι ένας διοικητικός σύμβουλος μιας τράπεζας έχει στη διάθεσή του αυτά τα λεφτά και η δουλειά του είναι να παίρνει αποφάσεις για την αγορά ελληνικών ομολόγων. Εάν έχει τις γνώσεις και τις ικανότητες να δημιουργεί κέρδη για τους μετόχους της τράπεζας από μια τέτοια δραστηριότητα, σε κάποια φάση θα σκεφτεί ότι σίγουρα μπορεί να δημιουργήσει παρόμοια κέρδη για τον εαυτό του, χωρίς να είναι αναγκασμένος να τα μοιραστεί με του μετόχους της τράπεζας. Χρησιμοποιεί λοιπόν τις τραπεζικές του διευκολύνσεις για να κάνει το δικό του παιγνίδι. Το ερώτημα που τίθεται είναι ο βαθμός δυσκολίας που υπάρχει να μεταφέρει τις αξίες αυτές από τον προσωπικό του λογαριασμό σε εκείνο της τράπεζας, όταν πλέον είναι σίγουρο ότι δεν θα υπάρξουν κέρδη αλλά ζημιές. Αλήθεια, πόσο δύσκολο ήταν; Και γιατί άραγε, όπως δημοσιεύεται,  έχουν διαγραφεί μερικές δεκάδες χιλιάδες αρχεία από τα ηλεκτρονικά συστήματα της Τράπεζας Κύπρου που σχετίζονταν με τις συναλλαγές ελληνικών ομολόγων;